U Banja Luci će danas biti održana centralna manifestacija obilježavanja 9. januara kao Dana Republike Srpske, iako je Ustavni sud Bosne i Hercegovine taj datum, presudama iz 2015. i 2019. godine, proglasio neustavnim.
Visoki predstavnik Christian Schmidt juče je ponovio da je obilježavanje Dana RS krivično djelo, a dok su Sjedinjene Američke Države saopštile kako očekuju da će organi za provođenje zakona i pravosudni organi poduzeti brze i odlučne mjere da istraže bilo kakvo kršenje zakona u vezi sa proslavom 9. januara.
Svečani defile biće održan na Trgu Krajine u Banja Luci.
Presude Ustavnog suda BiH
Ustavni sud Bosne i Hercegovine, najviša sudska institucija u Bosni i Hercegovini, 26. novembra 2015. godine, po apelaciji tadašnjeg člana Predsjedništva BiH Bakira Izetbegovića, utvrdio je da je 9. januar, kao Dan Republike Srpske, neustavan.
Sud je odlukom osporio 9. januar kao datum, a ne obilježavanje dana Republike Srpske kao praznika.
Ustavni sud Bosne i Hercegovine nije osporio pravo vjernicima da obilježavaju krsnu slavu Svetog Stefana, kao ni dan Republike Srpske, ali je utvrdio da Dan RS ne može biti 9. januar.
Komisija za provođenje referenduma je 25. septembra 2016. godine provela referendum o 9. januaru, iako je Ustavni sud Bosne i Hercegovine zabranio njegovo održavanje. Sud je zatim poništio rezultate izjašnjavanja građana.
Ubrzo, Narodna skupština Republike Srpske (NSRS) je iz Zakona o praznicima izbacila Zakon o Danu Republike Srpske i usvojila ga kao poseban sekularni praznik. Zahtjev za ocjenu ustavnosti tog zakona podnijelo je devet delegata, Bošnjaka i Hrvata, u Vijeću naroda Republike Srpske.
Ustavni sud Bosne i Hercegovine je i 29. marta 2019. godine ponovo proglasio 9. januar neustavnim, odnosno poništio dio člana Zakona o Danu Republike Srpske koji glasi “na osnovu potvrđene volje građana Republike Srpske, 9. januar se utvrđuje kao Dan Republike”.
Izvor: BHRT
